Ngày 5/10/2021, Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 85/2021/TT-BTC hướng dẫn một số nội dung về thu, nộp khoản lợi nhuận, cổ tức được chia cho phần vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp.
1.Phạm vi điều chỉnh
Thông tư số 85/2021/TT-BTC quy định chi tiết việc thu, nộp vào NSNN gồm: Lợi nhuận sau thuế còn lại sau khi trích lập các quỹ đối với doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ; Cổ tức và lợi nhuận được chia bằng tiền cho phần vốn nhà nước tại các công ty cổ phần, công ty TNHH hai thành viên trở lên có vốn góp của Nhà nước do các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương làm đại diện chủ sở hữu.
2.Xác định lợi nhuận còn lại phải nộp ngân sách nhà nước
Lợi nhuận còn lại phải nộp NSNN của doanh nghiệp quy định tại khoản 1 Điều 2 Thông tư này là lợi nhuận được xác định theo quy định của pháp luật về kế toán sau khi trừ đi các khoản: Bù đắp lỗ năm trước theo quy định của pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp; Trích Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ theo quy định; Thuế TNDN phải nộp theo quy định của pháp luật thuế TNDN; Các khoản phân phối, trích lập Quỹ theo quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3 Điều 31 Nghị định số 91/2015/NĐ-CP ngày 13/10/2015 của Chính phủ về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp.
Lợi nhuận còn lại của các công ty con do công ty mẹ nắm giữ 100% vốn điều lệ được xác định căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh, báo cáo tài chính theo quy định của pháp luật về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp. Công ty mẹ quyết định thu lợi nhuận còn lại của các công ty con và hạch toán doanh thu tài chính của công ty mẹ để nộp NSNN.
Cổ tức, lợi nhuận được chia từ các công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên có vốn góp của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ được xác định căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh, báo cáo tài chính theo quy định của pháp luật về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quyết định chia cổ tức, lợi nhuận của Đại hội đồng cổ đông hoặc Hội đồng thành viên của công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên. Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ có trách nhiệm thu cổ tức, lợi nhuận được chia và hạch toán doanh thu tài chính để nộp ngân sách nhà nước.
Lợi nhuận còn lại của các công ty con do công ty mẹ nắm giữ 100% vốn điều lệ, cổ tức, lợi nhuận được chia từ các công ty cổ phần, công ty TNHH hai thành viên trở lên có vốn góp của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ được tổng hợp để xác định lợi nhuận còn lại nộp NSNN theo quy định.
4. Thu NSNN đối với cổ tức và lợi nhuận được chia
Theo đó, cổ tức, lợi nhuận được chia phải nộp NSNN được xác định căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh, báo cáo tài chính theo quy định của pháp luật về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp, tỷ lệ vốn góp của Nhà nước được Đại hội cổ đông, Hội đồng thành viên quyết định. Phương án phân phối lợi nhuận sau thuế hàng năm tại doanh nghiệp thực hiện theo các nguyên tắc quy định tại khoản 17 Điều 2 Nghị định số 140/2020/NĐ-CP ngày 30/11/2020 của Chính phủ.
Đối với cổ tức và lợi nhuận được chia phải nộp NSNN gồm: Số cổ tức, lợi nhuận tạm chia trong năm tài chính; Số cổ tức lợi nhuận của các năm trước được chia trong năm tài chính. Công ty cổ phần, công ty TNHH hai thành viên trở lên có vốn góp của Nhà nước có trách nhiệm nộp NSNN phần cổ tức và lợi nhuận được chia cho cổ đông nhà nước.
5. Phân chia NSNN đối với cổ tức và lợi nhuận được chia
Thông tư số 85/2021/TT-BTC quy định rõ việc phân chia NSNN đối với doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, công ty cổ phần, công ty TNHH hai thành viên trở lên có vốn góp của Nhà nước do các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ làm đại diện chủ sở hữu nộp 100% vào ngân sách trung ương đối với khoản lợi nhuận còn lại và cổ tức, lợi nhuận được chia phải nộp vào NSNN.
Doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ, công ty cổ phần, công ty TNHH hai thành viên trở lên có vốn góp của Nhà nước do UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương làm đại diện chủ sở hữu nộp 100% vào ngân sách địa phương đối với khoản lợi nhuận còn lại và cổ tức, lợi nhuận được chia phải nộp vào NSNN…
6. Khai, nộp và xử lý vi phạm
Việc khai, nộp và xử lý vi phạm về khai, nộp lợi nhuận còn lại, cổ tức, lợi nhuận được chia của doanh nghiệp có vốn góp của Nhà nước thực hiện theo quy định của Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành.
7. Trách nhiệm của cơ quan thuế
Cơ quan thuế quản lý trực tiếp có trách nhiệm tổ chức thực hiện công tác quản lý thu lợi nhuận còn lại phải nộp ngân sách nhà nước của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và cổ tức, lợi nhuận được chia cho phần vốn nhà nước đầu tư tại công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên thuộc phạm vi quản lý. Hướng dẫn, tuyên truyền, hỗ trợ các doanh nghiệp thuộc đối tượng nộp lợi nhuận còn lại phải nộp ngân sách nhà nước và cổ tức, lợi nhuận được chia thực hiện theo nội dung Thông tư này.
Thông tư số 85/2021/TT-BTC có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2022, áp dụng cho kỳ quyết toán lợi nhuận còn lại phải nộp NSNN năm 2021 và thay thế Thông tư số 61/2016/TT-BTC ngày 11/4/2016 của Bộ Tài chính./.